Is ceart maoine intleachtúla é cóipcheart a chosnaíonn scileanna cruthaitheacha agus saothar an úinéara. Ós rud é gur ceart intleachtúil é, dá bhrí sin, tá úinéireacht an chóipchirt ar leithligh ó úinéireacht an earra fhisiciúil.
Cóipeanna a dhéanamh de thaifid chartlainne
Sainmhínítear déanamh cóipeanna nó íomhánna digiteacha de thaifid chartlainne mar atáirgeadh saothar liteartha faoin Acht Cóipchirt agus Ceart Gaolmhar, 2000 agus faoin Acht Cóipchirt agus Ceart Gaolmhar (Leasú), 2004 agus mar sin d’fhéadfadh sé difear a dhéanamh do chóipcheart.
Cóipcheart rialtais
Tá cóipcheart ag Stát na hÉireann don chuid is mó de na taifid sa Chartlann Náisiúnta ar doiciméid oifigiúla iad a chruthaigh ranna, gníomhaireachtaí agus oifigí Stáit de chuid rialtas na hÉireann (lena n-áirítear an tSeirbhís Chúirteanna). Tugtar cóipcheart an rialtais air seo. Meastar gur “saothair liteartha” iad go leor taifead sa Chartlann Náisiúnta agus, dá bhrí sin, tá siad faoi chosaint cóipchirt. Ós rud é go bhfuil go leor taifid rialtais neamhfhoilsithe, baineann cóipcheart leo go ginearálta.
Cóipcheart na Corónach
Tagann taifid a chruthaigh gníomhaireachtaí agus oifigigh rialtais roimh 1922 (roimh bhunú Stát na hÉireann) faoi chóipcheart na Corónach atá á riaradh ag an Áirse Náisiúnta
Cóipcheart nach bhfuil faoi úinéireacht na Cartlainne Náisiúnta
Ní leis an gCartlann Náisiúnta an cóipcheart do thaifid a chruthaíonn ranna nó gníomhaireachtaí neamhrialtasacha. I measc na samplaí tá litreacha pearsanta a sheoltar chuig comhlacht rialtais agus a choinnítear i gcomhaid nó in uachtanna roinne a aistrítear ón Oifig Phrobháide. Cé gur le Stát na hÉireann na taifid seo, is leis an údar bunaidh an cóipcheart agus mar sin ní féidir leis an gCartlann Náisiúnta cead a thabhairt na doiciméid seo a atáirgeadh.
Cead a fháil chun obair a úsáid
Ní mór do thaighdeoirí:
- A chinneadh an bhfuil an t-ábhar is mian leo a úsáid fós faoi chóipcheart
- Sainaithin úinéir an chóipchirt
- Cead a fháil ó úinéir an chóipchirt chun a shaothar a úsáid
Chun tuilleadh eolais a fháil, féach Treoirlínte Cóipchirt NAI (pdf).